ARDS (Acute Respiratory Distress Syndrome)
Zespół Ostrej Niewydolności Oddechowej (ARDS) występuje w wyniku gromadzenia się płynu w pęcherzykach powietrznych w płucach. Konsekwencją powstrzymania płuc przed wypełnieniem się wystarczającą ilością powietrza jest niewydolność oddechowa, co z kolei prowadzi do niedotlenienia pacjenta. Główny objaw ARDS to ciężka duszność, która pojawia się w ciągu kilku godzin lub kilku dni po wystąpieniu urazu lub infekcji.
ARDS przy COVID-19
Stosunkowo często ARDS pojawia się w przypadku ciężkiego przebiegu COVID-19, będąc następstwem zapalenia płuc o podłożu wirusowym. Ze względu na charakter stanu klinicznego, fizjoterapia oddechowa jest istotnym elementem multidyscyplinarnego leczenia. W postępowaniu ogólnym leczenia pacjenta, u którego doszło do ARDS w wyniku COVID stosuje się wentylację mechaniczną. Na podstawie badań i obserwacji chorych pacjentów stwierdzono szereg korzyści wynikających z wprowadzenia terapii wspomagającej, polegającej na odpowiednim pozycjonowaniu pacjenta na brzuchu (prone positioning).
Wpływ pozycji brzusznej na skuteczność wentylacji mechanicznej
Dzięki ułożeniu pacjenta na brzuchu zmniejsza się ilość powikłań ze strony układu oddechowego w ciężkim przebiegu COVID-19. Pozycja ta wspiera działanie wentylacji mechanicznej poprzez poprawienie mechaniki ściany klatki piersiowej, wpływa na zwiększenie rekrutacji pęcherzyków płucnych, co w efekcie przyczynia się do lepszego natlenienia organizmu.
Obserwacje chińskich lekarzy
Wpływ pozycjonowania pacjenta na brzuchu został szczególnie doceniony wśród chińskich lekarzy, którzy zauważyli pozytywny efekt terapii wspomagającej przy inwazyjnej wentylacji mechanicznej. Podczas obserwacji stwierdzono, że średnia SPO2% wzrosła z 85,6% do 95,9% po zmianie pozycji pacjenta. Odnotowano także zmniejszenie uczucia duszności w 40% przypadków i zwiększenie przeżywalności u pacjentów z ARDS.
Specjalistyczny sprzęt
Wykorzystanie profesjonalnego sprzętu jest kluczowe do uzyskania poprawy skuteczności leczenia pacjenta. Leczenie pacjentów z ARDS, które w dużym stopniu koncentruje się na dobrostanie pacjentów i opiece podtrzymującej jest wskazaniem do wykorzystania pozycjonerów pronacyjnych. Usytuowanie pacjenta na brzuchu pozwala na efektywną dystrybucję ciśnienia i zmniejszanie ucisku powierzchniowego, co bezpośrednio obniża ryzyko wystąpienia odleżyn i uszkodzeń tkanki pacjenta.
Materiały informacyjne i źródła:
- Materiały informacyjne z NPIAP (National Pressure Injury Advisory Panel)
- Przewodnik portugalskiego stowarzyszenia leczenia ran APTF dotyczące ułożenia pacjenta w pozycji na brzuchu z wskazaniem do użycia pozycjonerów pronacyjnych
- Zalecenia PTPAIO przy pacjentach z ARDS
- Podręcznik prewencji i leczenia COVID-19
- BJAN Brazilian Journal of Anesthesiology, Prone positioning in management of COVID-19 hospitalized patients, https://rba.elsevier.es/en-prone-positioning-in-management-covid-19-articulo-S010400142030083X